Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Boşanma Davası Nedir, Nasıl Açılır? Boşanma davası açmak için gerekli belgeler, boşanma dilekçesi nereye verilir? Boşanma davası ücreti

Boşanma davası, evliliğin sonlandırılması amacı ile eşlerden biri yada ikisinin talebi ile açılan davadır. Türkiye’deki boşanmaların %4’ü ilk bir yıl içerisinde gerçekleşirken tüm boşanmaların yarısı ilk 5 yıllık evlilik süresince gerçekleşir. En yüksek boşanma oranlarına sahip iller ise Antalya, İzmir ve Muğla’dır. Eğitim seviyesi arttıkça boşanma oranlarında da artış görülmektedir.

Boşanma Davası Türleri

Boşanma davaları anlaşmalı boşanma davası ve çekişmeli boşanma davası olarak iki çeşittir.

Anlaşmalı boşanma davalarında eşlerden her ikisi de duruşmaya katılması gerekirken, çekişmeli boşanma davalarında eşlerin duruşmaya katılmasına gerek duyulmaz. Avukatlar aracılığı ile tüm işlemler yapılabilmektedir.

Anlaşmalı Boşanmada Avukat Gerekli mi?

Anlaşmalı boşanma davalarında herhangi bir çekişme durumu olmadığından avukata da gerek duyulmaz. Ancak bu tutulmayacağı anlamına gelmez. Kişi kendini avukat ile temsil ettirmek istiyorsa, avukatı ile duruşmaya katılabilir. 

Ancak çekişmeli boşanma davalarında, eşlerin haklarını ve çıkarlarını savunması için iyi bir avukata ihtiyaç duyulmaktadır.

Anlaşmalı Boşanmada Dava Açma Süresi

Ayrıca, anlaşmalı boşanma davalarında, aşağıda sayılan nedenlerden en az bir tanesi söz konusu değil ise, evlilik tarihinden itibaren 1 yıl beklenmesi gerekmektedir.

Boşanma Davası Süreci

Boşanma davası nasıl açılır diye soracak olursak, ilk önce bakılması gereken nokta, gerçekten boşanmaya neden olabilecek bir durum olup olmadığıdır.

Boşanma davası dilekçesinde belirtilen hususlara göre dava duruşması görülür ve karar neticesinde istinaf mahkemesine gidilmez ise sonuçlar nüfus müdürlüğüne iletilerek süreç tamamlanmış olur.

Anlaşmalı boşanma davaları ortalama 2-3 ay içerisinde sonuçlanırken, çekişmeli boşanma davalarının tamamlanması 1-1,5 yıl sürebilmektedir.

Boşanma sebepleri

Türkiye’deki boşanma nedenlerine bakıldığı zaman, üst gelir düzeyindeki eşler daha çok sadakatsizlik ve şiddet konularında boşanmaya meyilli iken alt gelir grubunda daha çok ekonomik nedenlerden dolayı ortaya çıkan geçimsizlik türleri önde yer almaktadır.

Türk Medeni Kanununa göre, aşağıda sayılan durumlar karşısında eşlerin boşanma talep etme hakları doğmaktadır.

• Eşe yada çocuklara karşı şiddet,
• Aldatma,
• Eşin yada çocukların hayatına kast,
• Eşini terk etme,
• Yüz kızartıcı suç işleme,
• Eşlerden birinin akli dengesini kaybetmesi,
• Şiddetli geçimsizlik,
• Eşle alay etmek, küçük düşürmek, onur kırıcı davranışlarda bulunmak,

Bunlar en sık karşılaşılan boşanma nedenleri olup ayrıca aşağıdaki durumlar da haklı boşanma gerekçeleri olarak sayılmaktadır.

• Eşini ailesi ile görüştürmemek,
• Eşi tehtit etmek,
• Eşini başkaları ile kıyaslamak,
• Sapık ilişkiye zorlamak,
• İlişkiden kaçınmak,
• Kişisel bakım ve temizliğe önem vermemek,
• Eşine boş ol demek,
• Eşinin özel eşyalarını izinsiz kullanmak,
• Eşine sevmediğini söylemek,
• Fiziksel ve ruhsal engeli olmadığı halde çalışmamak,
• Eski sevgili yada eşi unutamadığını söylemek,
• Aşırı alkol kullanmak,
• Uyuşturucu kullanmak,
• Kumar oynamak

Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Boşanma davası açmak isteyen kişiler ilk başvurularını Aile Mahkemeleri yada Asliye Hukuk Mahkemelerine yapmaları gerekmektedir.

Boşanma Davası Açmak İçin Gerekli Belgeler

• Boşanma dava dilekçesi
• Protokol (Anlaşmalı ise)
• Delil niteliği olabilecek her türlü evrak, fotoğraf, yazışma örnekleri.
• Yargısal İçtihatlar

Boşanma Dilekçesinde Neler Yazar?

Boşanma davası dilekçesi 3 nüsha halinde hazırlanır. Dava dilekçesinde, boşanmayı talep eden eşlerin kimlik bilgileri ile birlikte, boşanma nedeni sayılabilecek sebepler yazılır, dava dilekçesi ile birlikte gerekli harç ve ücretler ödenerek makbuzları da mahkemeye iletilir. Bunlar dışında herhangi bir evrak istenmez.

Hak kaybına uğramamak adına, boşanma davası dilekçesi, konusunda uzman bir kişiye yazdırılmalıdır. Eğer boşanma davası avukat aracılığı ile açılacak ise, herhangi bir boşanma avukatı uygun bir dille gerekli dava dilekçesini kolaylıkla hazırlayabilmektedir.

Boşanma Dilekçesi Nereye Verilir?

Boşanma dilekçesi, anlaşmalı boşanma davalarında Türkiye’de herhangi bir Aile Mahkemesi, Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesine veya bunların işlemlerinin yapıldığı ön büroya verilir. 

Boşanma dilekçesi, Çekişmeli boşanma davalarında davacının son 6 aydır bulunduğu ikamet adresine bağlı yargı alanında Aile Mahkemesi, Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesine veya bunların işlemlerinin yapıldığı ön büroya verilir. 

Boşanma Dilekçesi Kaç Para

Boşanma dilekçesinin davayı açacak kişinin kendisinin yazması mümkündür. Yukarıda belirttiğimiz boşanma dilekçesinde neler yazar kısmını inceleyerek dilekçenizi oluşturabilirsiniz veya internetten boşanma dilekçesi örneği şeklinde aratarak bir dilekçe örneği edinebilirsiniz.

Anlaşmalı boşanma için dilekçe örneği en sade haliyle bu şekildedir. Çekişmeli boşanma dilekçesi de benzer mahiyetli olup biraz daha detaylıdır.

Boşanma dilekçesinin fiyatı eğer arzuhalci/avukatlara yazdıracaksanız dilekçenin detaylı olup olmamasına göre değişir. Genel anlamda boşanma dilekçesini 50-150 TL arasında bir rakama yazdırmanız mümkün. Ancak bunu kendiniz yazarak ücretsiz hale getirebilirsiniz.

Eğer sizi avukatınız temsil edecekse boşanma davasını avukatınız düzenleyebilir. Bunun için genel olarak vekalet ücretinin içinde sayarlar.

Boşanma Davalarında Duruşma Ne Zaman Yapılır?

Boşanma davası dilekçesi mahkemeye iletildikten sonra mahkemenin yoğunluk durumuna göre ortalama 1 ay içerisinde duruşma yapılır. Anlaşmalı boşanma davası açılmış ise eşlerin duruşmaya katılması zorunludur.

Çekişmeli boşanma davalarında ise ön inceleme süreci bulunmaktadır. Ön inceleme sürecinde dava dilekçesi davalıya tebliğ edilir, davalı taraf 15 gün içinde herhangi bir cevap dilekçesi sunarsa bu dilekçe davacıya tebliğ edilir, 15 gün içinde davalı cevaba cevap dilekçesi sunarsa bununla birlikte duruşma günü verilir ve cevaba cevap dilekçesiyle duruşma tarihi  davalıya bildirilir. Davacıya ayrıca duruşma tarihi bildirilir. Taraflar isterse avukatlar aracılığı ile boşanma işlemleri takip edilebilmektedir. Çekişmeli boşanmalarda ön incelemedeki tebliğ işlemlerinden dolayı duruşma tarihi çok daha geri tarihlere verilmektedir. Ancak bu süreç 3-6 ayı genellikle geçmez. 

Boşanma Davası Ücreti

Boşanma davası ücreti, davanın durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Başlangıçta maktu başvuru ve peşin harç alınmaktadır. Bu harç yıllık olarak değişmektedir. 2019 yılı için başvurma ve peşin harç ücreti toplamı 88,80 TL’dir.  Ayrıca boşanmada tazminat, ziynet alacakları, nafaka taleplerine göre ekstra harç ödemeleri gerekmektedir. Bu nedenle değişkenlik göstermektedir. Ayrıca başlangıçta ortalama 250 TL gibi bir dava işlemlerin yürütülmesi için gider avansı yatırılması gerekir. Dosyada bilirkişi talebi, dosya masraflarına bağlı olarak ilerleyen zamanlarda yeniden avans yatırılması talep edilebilir. 

Eğer boşanma davasında Avukat ile temsil edilecekse ortalama 5-10 bin tl arasında avukatlık masrafı gerekebilir.   Boşanmaya istinaden eşlerden birisinin tazminat ödemesi gerekirse, avukatlara ödenecek ücret, tazminat bedelinin %15’idir.

Ücretsiz Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Dava açan kişinin maddi durumunun olmaması halinde adli kontrol talepli şerhi düşülmek suretiyle başvuru yapılır. Mahkeme boşanma davası ile birlikte aynı zamanda davacının mali durumu hakkında araştırma yapar.

Boşanma Davası Ücretini Kim Öder?

Boşanma davalarında 3 türlü ücret ödenir. Bunlar; Dava dilekçesi ile birlikte ödenen harçlar, Avukata verilen vekalet ücreti ve Avukat ücreti şeklindedir.

Boşanma davası açılması esnasında dava ücretini başlangıçta davacı öder.

Ancak dava sonuçlandığında, boşanma davasını eşlerden hangisi açmış olduğuna bakılmaksızın, boşanma masraflarını, en fazla kusuru olan eş öder. Her iki eş de eşit kusurlu görülmesi halinde masraflar eşit ödenir.

Karşılıklı Açılan Boşanma Davaları ve Ödemeler

Eşlerden hangisinin davayı açtığı yada hangisinin önce açtığı önemli değildir.  Eşlerden biri boşanma davası açtığı taktirde diğer eş de karşı dava açmış olsa bile her iki dava birleştirilir ve boşanmaya neden olabilecek en fazla kusuru olan kişi tüm boşanma masraflarını ödemekle yükümlü olur.

Boşanma Davası İçin Avukat Tutmak Gerekir Mi?

Yukarıda anlatıldığı gibi, boşanma davalarında masraflar oldukça fazladır. Eğer anlaşmalı boşanma hali var ise herhangi bir avukat tutulmasına gerek duyulmadan eşler kendi işlemlerini kendileri halledebilirler.

Ancak çekişmeli davalarda, boşanma davası dilekçesini oluşturmak, gerekçeli kararlar karşısında itiraz ve cevap nitelikli yazılar yazmak, haksız yere verilen nafaka ve tazminat  cezalarına itiraz edebilmek için mutlaka bir avukata ihtiyaç duyulmaktadır.

Boşanma Davaları İle İlgili En Çok Merak Edilenler;

• Boşanma davası sonucunda ayrılan eşlerden erkek olan hemen evlenebilirken kadınlar için 300 günlük iddet süresi denilen bekleme süresi söz konusudur.
• Ses ve görüntü kayıtları eğer hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş ise boşanma davalarında delil olarak kullanılabilir. SMS kayıtları sadece gönderici alıcı ve zaman bilgisi olmak üzere telekomünikasyon firmalarından alınabilir, sms içeriği ise alınamaz,
• Karşı taraf boşanmak istemiyor olsa bile boşanmaya sebep olacak bir durum söz konusu ise eşlerden birisinin boşanma davasını açması yeterlidir,
• En hızlı ve kolay boşanma için anlaşmalı boşanma davası açılmalı, mal paylaşımı, çocukların velayeti ve boşanma sebepleri ile ilgili olarak tüm durumlar net bir şekilde ortaya konulup bir avukattan yardım alınırsa tek celsede boşanmak mümkündür,
• Boşanma davasını kimin açtığı yada iki taraf da açıyorsa ilk kimin açtığının bir önemi yoktur,
• Şiddet nedeni ile açılacak boşanma davalarında mutlaka polis tutanağı tutulmalı ve hastaneden darp raporu alınmalıdır,

Boşanma Davasında Nafaka, Velayet ve Mal Paylaşımı

Özellikle çekişmeli boşanma davalarında en büyük anlaşmazlık nedenleri arasında nafaka, çocukların velayeti ve mal paylaşımı gelmektedir. Bu konular üzerinde anlaşmaya varmış çiftler kolaylıkla anlaşmalı boşanma davası açarak 2-3 ay içerisinde boşanabilirken, anlaşmazlık durumunda bu süreç 1,5-2 yıla kadar sürmektedir.

Boşanmada Velayet Nasıl Belirlenir?

Boşanma davalarında çocuğun velayetine karar verilirken hakim, her zaman çocuğun menfaatini düşünerek karar verir. Çocuğun yaşı, fiziksel ve ruhsal durumu, eğitim ihtiyaçları, anne-baba ile ilişkisi, anne-babanın gelir düzeyi gibi konular göz önünde bulundurulur. Genellikle küçük yaştaki çocukların velayeti anneye verilmekle birlikte bazı durumlarda, özellikle annenin, annelik görevini layığı ile yerine getirmediği durumlarda velayet babaya da verilebilmektedir.

Çocuğun cinsiyetine göre bir karar verilmez. Eğer çocuk 12 yaşından büyük ise çocuğun kiminle kalmak istediği sorularak fikri alınır.

Ancak eğer boşanmaya neden olacak unsurlar arasında annenin bir kusuru yok ve annelik görevlerini eksiksiz yerine getiriyor ise velayetin anneye verildiği gözlemlenmektedir.

Boşanma davası sonucunda velayeti alan eş eğer çocuğa gerektiği gibi bakamaz yada görevlerini aksatır ise yada diğer eşin hak ettiği kadar çocukla görüştürülmez ise diğer eşin velayet davası açarak çocuğun velayetini alma hakkı doğar.

Evlatlık alınmış bir çocuk var ise yine aynı prensiplere göre karar verilir ve normal çocuklardan farklı bir tutum sergilenmez.

Velayetin anne-baba dışındaki bir akraba yada tanıdığa verilmesi söz konusu değildir. Anneanne, dede, babaanne, amca, dayı, hala gibi akrabalar velayet davası açamazlar.

Boşanmada nafaka nasıl belirlenir?

Nafaka, her boşanma sonrasında ödenmesi zorunlu değildir. Boşanma davasında eşlerin durumuna göre nafaka verilip verilmeyeceği kararlaştırılır.

Nafaka, hem boşanma sonucu yoksulluk çeken eşin ekonomik durumunu düzeltmek, hem de çocukların bakımı ve eğitimi için ödenir.

Boşanma sonucu velayeti alan eşe, diğer eş tarafından, çocukların eğitimi ve bakımı için iştirak ve yoksulluk nafakası ödenir.

Nafakanın tutarına, eşlerin yaşam standartları, gelir düzeyi, çocukların sayısı ve eğitim ihtiyaçları gibi durumlar göz önünde bulundurularak karar verilir.

Her mahkemede hakim nafaka ihtiyacı olup olmadığına bakmayabilir. Eşlerden birinin böyle bir talebi var ise duruşma sırasında mutlaka talebini dile getirmelidir.

Erkeğin çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın, eğer nafaka ödemesi gerekiyor ise mutlaka ödemelidir. Ancak erkek askerde yada ceza evindeyse yada çalışmasına engel olacak fiziksel veya ruhsal sağlık problemi var ise bu durumda nafaka istenmeyebilir. (her hangi bir ek gelirinin olmadığı varsayımı ile)

Nafaka kararı verilirken davayı kimin açtığına bakılmaz. Kadın dava açarsa nafaka alamaz şeklindeki yaygın inanış doğru değildir. Nafaka ihtiyacı söz konusu ise mutlaka karara bağlanır.

Boşanmada Mal Paylaşımı

Evlilik sonrası edinilen mallarda eşlerden birisinin geliri olup olmadığına bakılmaksızın eşit hak tanınır. Evilik tarihinden sonra edinilmiş tüm malların, nasıl ödendiğine bakılarak eşit bir şekilde mal paylaşımı yapılır. Kadın çalışmıyor, erkek çalışıyor olsa bile kadının eşit hakkı söz konusudur.

Ancak aile büyükleri tarafından gelmiş ev-araba-arsa gibi varlıklarda durum farklıdır.

Boşanma davaları ile mal paylaşımı yapılmaz. Hakim sadece boşanmaya karar verir. Mal paylaşımı, boşanma sonrasında ayrı bir dava ile takip edilir.

Anlaşmalı boşanma davalarında eşit hak aranmaz, eşler zaten kendi arasında anlaşmış olduğu için onların beyanı ve talebine uyulur.

Boşanma Davasında Tazminat Nasıl Belirlenir?

Boşanma davası neticesinde tazminat ödenip ödenmeyeceği hakim kararına bağlıdır. Eşlerden her ikisi de eşit kusurlu ise herhangi bir tazminat kararı çıkmaz. Ödenecek tazminatın tutarı, eşlerin birbirini yıpratma derecesi, ekonomik ve sosyokültürel durumu ile çocukların velayeti ve eğitim ihtiyaçları göz önünde bulundurularak verilir.

Genellikle tazminat, ağır kusurlu eşin ekonomik durumu ile ölçülü olarak belirlenir.

Boşanma davası neticesinde tazminata mahkum edilen eş eğer gerekli ödemeyi yapmaz ise, diğer eş icra dairesine başvurarak gerekirse haciz yolu ile hakkını alabilmektedir. İcra takibi nasıl başlatılır konusunda bilgi almak isteyenler aşağıdaki başlığa göz atabilir.

Boşanma davaları en tatsız ve istenmeyen davalardan birisidir.

Günümüzde özellikle kadınların iş hayatında daha fazla yer alması ve kendi ekonomik özgürlüklerini elde etmeleri boşanma davası sayılarında artışa neden olmuştur. Eskiden kadınlar daha fazla eşine bağlı ve ekonomik olarak güçsüz iken mecburen her türlü şiddete ve zorluğa boyun eğmekteydiler. Ancak günümüzde artık koşullar değişti ve teknolojinin ve sosyal medyanın gelişimi ile birlikte kadınlarımız daha da fazla bilinçlendiler.

Sorun ne olursa olsun, özellikle çocuk var ise her şeyi iki defa düşünmeli, sabırlı olmalı, sağlıklı düşünmeli ve bir uzmandan destek almayı unutmayın.

Hiç bir zaman gönül istemez ki yuvalar yıkılsın, eşler ayrılsın, çocuklar arada kaslın. Ancak eğer gerçekten eşlerden birisi yada ikisinin psikolojisi ve ruhsal durumunu etkileyecek boyutlarda bir geçimsizlik durumu söz konusu ise en sağlıklı olan karar, zararın neresinden dönersek kardır deyip bu gidişe bir son vermektir.

Unutmayın her bitiş yeni bir başlangıçtır.

Sorularınız ve görüşleriniz için bize her zaman aşağıdaki yorum bölümünden ulaşabilirsiniz.