Çin’de yaşam, ulaşım, yemek kültürü
İçindekiler
Çin’de yaşam
Çin deyince bir çok kişinin aklına fakir bir millet, gelişimini tamamlamamış üçüncü dünya ülkelerinden biri gelir ancak Çin’e gittiğinizde gördüğünüz manzara hiç de öyle değildir. Başkent Pekin ve ülkenin en büyük şehri Şangay oldukça gelişmiş ve modern bir yüze kavuşmuştur. Çin’de yaşam standartları özellikle büyük şehirlerde oldukça fazla yükselmiştir.
Çin dünyanın en güvenilir şehirlerinden birisidir. Ülkedeki cezaların çok ağır olması insanları suç işlemekten uzak tutmaktadır. Gecenin her saati bayan erkek fark etmez, yalnız başınıza sokakta dolaşabilirsiniz. Aracınızı öyle kafanıza göre park edemezsiniz, anında cezayı yapıştırırlar. Yaya olarak dahi trafikte dikkat etmek gerekir. Yayalara da ceza kesilir.
Çin ucuz bir yer değildir. Özellikle yabancılar için Çin’de yaşam oldukça pahalıdır. Hatta İstanbul’dan daha pahalı bir ülke olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Şangay yada Pekin’de küçük, temiz oturulabilir bir evin kirası 1.000 dolardan başlar. Daha ucuza da ev bulabilirsiniz. Konumu, büyüklüğü, eşya durumu, yeniliği gibi etkenler fiyatı etkiler. Beklentinize göre ödeyeceğiniz fiyat da değişir. Yemeğinizi evde yapmak yerine her gün dışarıda yeseniz aylık en az 1.000 dolar, ortalama 1.500 dolar yemek gideriniz olur.
Çok geniş bir coğrafyaya sahip ülkenin kuzey kısımları bizim Erzurum-Kars gibi şehirler kadar soğuk olur. Güney kesimleri ile Antalya-Adana şehirlerimiz ile benzer iklime sahiptir.
Isınmak için devletin koyduğu kurallar geçerlidir. Bazı bölgelerde kalorifer yasaktır, sadece klima kullanımı serbesttir. Ev kiralarken özellikle sorgulamak gerekir.
Özellikle Pekin hava kirliliğinin çok yüksek olduğu bir şehirdir. Astım gibi hastalıkları olanlar için Çin’de yaşam oldukça güç olabilmektedir.
Ülkede enflasyon düşüktür. Döviz fiyatları çok oynak değildir. Düşük kur ve sahte para risklerine karşı döviz bozdurmak için bankaları tercih etmenizi öneririz. Havaalanında yüksek komisyon talep edilmektedir.
Çin’de alışveriş
Çin’de halk pazarlarında sebze meyve oldukça ucuzdur. Kendi yemeğinizi kendiniz yapacaksanız aradığınız her şeyi bu pazarlarda bulabilirsiniz.
Kıyafet alışverişini de bu pazarlardan uygun fiyatlara yapabilirsiniz. Ancak eğer mağazalar zincirlerinden yada alışveriş merkezlerinden giyim alışverişi yapacaksanız kıyafet alışverişiniz Türkiye’den bile pahalıya gelecektir.
Ülkede bir çok “Fake Market” bulunur. Buralarda imitasyon ürünler bulabilirsiniz. Oyuncaktan ayakkabı ve kıyafete, elektronik eşyadan aksesuara kadar her türlü ürünün orjinal olmayan versiyonlarını kolaylıkla bulabilirsiniz. Genellikle düşük kaliteli olurlar ama bazen iyilerine de rastlanabiliyor. Bu tarz yerlerden alışveriş yaparken mutlaka 3-4 yerden fiyat sorun, aynı üründen en az bir kaç yerde daha satılmaktadır. İlk istedikleri fiyat bazen değerinin 10 katını bulabilmektedir. Sıkı pazarlık yapmak lazım. Ödeyeceğiniz fiyat en az yarısı kadar indirimli olmalıdır.
Çin’de iletişim
İngilizce konuşma oranı çok düşüktür. Yeni nesil üniversite okuyan bir kesime denk gelirseniz belki biraz konuşabilirsiniz. Ancak ülkede İngilizce konuşma oranı sıfıra yakındır.
Yanınızda mutlaka pasaportunuzu taşımaya çalışın olmuyorsa eğer en azından fotokopisi kesinlikle bulunsun. Herhangi bir polis kontrolünde sıkıntı yaşamamak için önemlidir.
Ülkede sosyal medya yasaktır. Facebook, Twitter, Google, Instagram, Youtube yasaktır. VPN ile de bağlanamazsınız. Whatsup serbesttir ancak pek kullanan yoktur. Whatsup yerine Wechat kullanılır.
Çin’de ulaşım imkanları
Çin’de yaşam ulaşım anlamında çok rahattır. Ulaşım ağı oldukça gelişmiş olup özellikle raylı sistem kullanımı çok fazladır. Gideceğiniz hemen hemen her noktaya şehir içinde metro ile, şehir dışında ise hızlı trenle ulaşmanız mümkündür. Şehir içindeki metro sistemi adeta bir örümcek ağı gibi işlenmiştir. Bir kaç aktarma yaptığınız taktirde şehrin her noktasına ulaşabilirsiniz. Metro sisteminin kullanımı oldukça kolaydır. Yabancılar için her tarafta İngilizce uyarılar konulmuştur. Girişte ister bilet satış ofisinden, isterseniz otomatik makinelerden gideceğiniz metro istasyonunu seçerek biletinizi alabilirsiniz. Ödeme miktarı gidilecek istasyonun uzaklığına göre değişir. Metro çıkışında bileti çıkış turnikesine yerleştirerek kontrol edilmesi sağlanır.
Şehirler arası seyahatlerde bizdeki gibi otobüs kullanımı pek yaygın değildir. 350-400 km hızla giden trenler oldukça konforlu ve hızlı seyahat imkanı sunar. Ekonomi ve Business Class sınıfı olarak iki bölümü vardır. Ekonomi kısmında koltuklar biraz daha sıkışık olup Business Class sınıfında geniş ve ferah koltuklarda az bir ücret farkı ödeyerek seyahat edebilirsiniz.
Resmi taksiler oldukça ucuz ve kullanımı kolaydır. Resmi olmayan taksiler kafalarına göre fiyat isterler. Tercih etmemenizi öneririz. Resmi taksileri ister telefonla bulunduğunuz noktaya çağırabilir, isterseniz yoldan durdurabilirsiniz. Ödeyeceğiniz ücret taksimetre aracılığı ile belirlenir. Taksicinin sizi kandırması mümkün değildir. Sorun yaşarsanız taksi içinde ön torpido üzerinde yazan lisans numarasını alıp şikayet edebilirsiniz. Cezaları ağır olduğu için şoförler şikayet edilmekten çok korkarlar. Tek sorun, taksicilerin hiç birinin ingilizce bilmemesidir. Gideceğiniz noktanın mutlaka Çince adresini yanınıza almanızı öneririz. Sadece gideceğiniz yer değil, kalacağınız otel, gezeceğiniz yerler, çalışacağınız iş yeri, ihtiyaç duyacağınız tüm noktaların Çince adreslerini yanınızda taşımalısınız.
Çin’de ne yenir?
Çin’e ilk defa gideceklerin aklına takılan en büyük soru orada nasıl besleneceği ve ne tarz yiyeceklerin olduğudur. Birçok kulaktan dolma bilgi olsa da çok fazla dikkate almamak gerekir. Zira dünyanın neresine giderseniz gidin, globalleşen yeni dünya düzenine göre her milletin yemek kültürü hemen hemen her ülkede bir şekilde bulunabilmektedir. Çin’de de gerek Uygur ve Türk restoranları olsun gerekse dünya markası fast food restoranlarında (Mc Donalds, Burger King, Subway, KFC…) damak tadınıza göre bir şeyleri mutlaka bulursunuz. Ayrıca yerel yemekler arasından da dişinize göre bir şeyler bulabilirsiniz. Çin’de büyük şehirlerde aç kalma derdi olmaz. Ancak küçük şehirler için aynı şeyi söyleyemeyiz.
Her ne kadar Çinliler yemeklerinde çubuk kullanmayı tercih ediyor olsalar da yabancılar için illaki çatal-bıçak bulundururlar. Dikkat edilmesi gereken noktalardan birisi domuz etinin yaygın kullanılıyor olmasıdır. Bu konudaki hassasiyetinizi iletirseniz saygı duyacaklardır. Diğer bir konu ise bizim pek alışık olmadığımız, farklı deniz ürünleri ve canlıların yeniliyor olması. Yine bu konuda tercihlerinizi saygı ile karşılayacaklardır.
Kahvaltıda Türk restoranları dışında peynir-zeytin bulamazsınız. İmkanınız var ise buradan götürmekte fayda var.
Çin Vizesi Almak
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıysanız, çinde yaşamak için seyahat etmeden önce vize almalısınız. İstediğiniz vize türü, kalışınızın süresine ve uzunluğuna bağlıdır. Çin’de çalışmak için bir Z türü vize ve bir işveren tarafından ülkeye resmi bir davet gerekir. Yerel Çin büyükelçiliğinizde Z vizesine başvurabilirsiniz. Her türlü konaklama için, varıştan itibaren 24 saat içinde yerel Kamu Güvenlik Bürosu‘na (PSB) kayıt olmanız gerekir.
Altı aydan fazla çin’de yaşamak istiyorum diyorsanız, oturma iznine de ihtiyacınız olacaktır. Çalışma vizesi veya oturma izni almak için sabıka kaydınız olmadığını kanıtlamanız gerekebilir. Çin’de bir çalışma vizesi (F türü vize) veya turist vizesi (L türü vize) sahibiyseniz çalışmak yasa dışıdır, bu nedenle bu süre zarfında iş bulursanız vize türünüzü değiştirmeniz gerekir. Vize başvurusu ve farklı gereksinimler hakkında daha fazla bilgi için Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği’nden bilgi edinebilirsiniz.
Çinde Yaşam İçin Dil Gereksinimleri
Birçok uluslararası şirket, Çin’de İngilizce konuşularak yapılan işlerin reklamını yapmaktadır. Pekin ve Şangay gibi şehirlerde, yerel dili konuşmuyorsanız bile çinde yaşam şartları sizi zorlamayacaktır. Bununla birlikte, İngilizce akıcılık oranlarının Çin’de önemli ölçüde değiştiğini ve genellikle yaşa ve bölgeye bağlı olduğunu unutmayın. Genel bir kural olarak, yaşlı kesim ve kırsal alanlarda yaşayan insanlar nadiren İngilizce konuşur. Genç kuşak ve kozmopolit şehirlerde yaşayanlar İngilizce dilini daha iyi bir şekilde kavramaktadır.
Çinli şirketlerde ve daha kırsal bölgelerinde, Mandarin ana iş dilidir. Çinli bir şirkette çalışmak için, Mandarin dilinde akıcı olmanız gerekir, çünkü dili bilmeden iş bulamazsınız. Aslında, Mandarin hakkında bilgi sahibi olmak, çalıştığınız her yerde bir avantaj olacaktır, bu nedenle henüz ülkenizde iken temel bilgileri öğrenmeye değer. Dille başa çıkmakta zorlanıyorsanız, Çin’e vardığınızda her zaman ders alabilirsiniz. Mandarin bilen, ülke hakkında iyi bilgiye sahip olan ve Çin kültürüne ilgi duyanlar, iş bulma konusunda daha çok şansa sahiplerdir.
Çin Ucuz mu? Çin’de Yaşamak ve Çalışmak Nasıl Bir Şey?
Çin’in genellikle işçiler Pazartesi-Cuma olmak üzere haftada beş gün çalışmaktadırlar. Çin iş yasasına göre, çalışanlar haftada 40 saatten fazla (günde sekiz saat) çalışmamalıdır. Gerçekte ise fazla mesai yaygındır ve birçok şirket nadiren ek mesai ücreti öder. Zaten çinde yaşam maliyeti de oldukça düşüktür. Ülkedeki tatil hakkı genellikle istihdamın uzunluğuna bağlıdır. Çalışanlar, ek 11 gün ücretsiz resmi tatil ile 5, 10 veya 15 günlük ücretli tatil hakkına sahiptir. İş bulmadan önce tatil hakkınızın sözleşmenizde açıkça belirtildiğinden emin olun.
Çin’de Fiyatlar Nasıl?
Genel olarak çinde yemek fiyatları Türkiye ile kıyaslandığında daha yüksektir. Ancak ülkede evde yemek yapma kültürü pek yaygın olmadığı ve çoğu kişi dışarıda yediği için uygun fiyatlı alternatifler de mevcuttur. Çin’de çalışıyor ve maaşınızı oradan kazanıyorsanız yaşam şartları ve fiyatlar sizi pek zorlamayacaktır. Ancak Türkiye’den tatil için ya da turistik amaçlı Çin’e gitmişseniz gıda sektöründe fiyatlar el yakıcı olabilir.
Çin’de çalışma hayatı, iş fırsatları ve ticaret imkanları için aşağıdaki yazımıza bakabilirsiniz;
Çin’de çalışmak, Çin ile ticaret yapmak, Türkler için Çin’de iş fırsatları
Çin’den ne getirip satabilirim diyorsanız aşağıdaki başlıkta belirtilen yazımız tam size göre;
Çin’den getirilip yüksek karla satılabilecek ürünler
Yurt dışında hangi ülkede çalışacak olursanız olun mutlaka dikkate almanız gereken konuları aşağıda linki verilen yazımızdan incelemenizi öneririz.
Yurt dışında çalışacaklar için çok önemli tavsiyeler
Detaylı bilgi almak istediğiniz konularda bize aşağıdaki yorum bölümünden ulaşabilirsiniz.
Destekleriniz için Facebook sayfamızı beğenerek takipte kalmanızı umuyoruz.