İran’da Çalışacaklar İçin Ekonomik Rehber
Dünyanın en büyük doğalgaz rezervine sahip İran, yine dünyadaki en büyük 4. petrol rezervlerine sahip ülkesidir. Iran ekonomisi, ihracat gelirlerinin %80’den fazlası petrol ve doğalgaz ürünlerinden olmak üzere ağırlıklı olarak enerji sektöründeki para akışı ile dönmektedir.
Ambargolar nedeni ile 2016 yılına kadar elinde bulundurduğu rezervleri tam randımanlı kullanamayan İran, daha fazla enerji hammaddesi ihraç edebilecekken bu zamana kadar potansiyelinin çok daha azını satabilmiştir. Dolayısı ile Iran’ın ekonomik gücü, aslında olması gereken yerin bir hayli gerisindedir.
Ambargoların kalkması ile birlikte artış beklenen petrol ve doğalgaz üzerimi için ciddi yatırımlar gerekmekte ve özellikle yeni teknolojik sanayi üretimlerine olan ihtiyaç her geçen gün daha da artmaktadır.
İran’ın en çok ithalat yaptığı ülkeler; Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan, Güney Kore ve Çin’dir. En çok ihracat yaptığı ülkeler ise Türkiye, Hindistan, Çin, Güney Kore ve Japonya’dır.
Dış ülkelerden en çok ithal edilen ürünler ise Demir Çelik ürünleri, Petrokimya ürünleri, Otomobil ve Otomotiv yan sanayi ürünleridir.
İran Hakkında Kısa Bilgi
Türkiye ile yaklaşık aynı nüfusa sahip olan İran, Türkiye’den yaklaşık 2 kat büyük yüzölçümüne sahip ve en büyük komşumuz durumundadır.
Nüfusun yaklaşık %40’ı Türk asıllı Azerilerden oluşmaktadır. Resmi dili Farsça olan ülkede yaygın bir şekilde Azerice ve Türkçe de konuşulmaktadır. Nüfusun %70’i şehirlerde, %30’u ise köylerde yaşamaktadır.
Ülkede işsizlik oranı %15 civarlarında iken bu oran, gençlerde %25’in üzerinde çıkmaktadır.
İran Ekonomisi – Iran’ın Ekonomik Durumu
Para birimi olarak Riyal kullanılıyor ve 1 Dolar yaklaşık 35.000 Riyal ( 1 TL yaklaşık 10.000 Riyal) dir.
Türkiye ile İran arasındaki dış ticaret hacmi 10 Milyar dolar üzerindedir. Sadece Türkiye’den İran’a ihracat 4 milyar dolardan fazladır. İran’a en fazla ihracat yapılan ürünler başlıca tütün, sigara, mücevher, kara taşıtları aksamları ve lif levhadır.
Türkiye’nin İran’dan ithalatı ise 6 milyar doların üzerinde olup en fazla ithal edilen ürünler petrol, akaryakıt, yağ, gübre, organik kimyasallar, bakır, plastik ve plastik hammaddeleridir.
2016 yılında İran’a ambargolar kaldırılmıştır. Bununla birlikte Iran ekonomisi, dış ticaret hacminde en az 3 kat artış beklentisi ile ciddi bir büyüme trendine girmiştir.
Ambargoların kalkması ile birlikte bankacılık ve finans sektörlerinde normalleşme süreci halen devam etmekte olup tamamen düzeldiği söylenemez. Bu yüzden hala dış ticaret yapan firmalar gerek ülkeye para sokma gerekse reel karlarını ülkeden çıkarmakta zorluklar yaşamaktadırlar.
Ülke genelinde 1.000 den fazla kamu kuruluşu vardır. Ambargolar nedeni ile geliri düşen devlet, elindeki kamu kurumlarını özelleştirerek nakit para ihtiyacını sağlamaya çalışmaktadır.
Halihazırda İran’daki Türk yatırımları 2 milyar dolar civarındadır. Tahran’da 100’den fazla Türk firması yatırım yapmaktadır. Yatırımcılar için fırsat teşkil eden en büyük ticaret alanları;
- Turizm,
- Petrokimya,
- Otomotiv, Telekomünikasyon,
- Enerji,
- Bankacılık
- Otomotiv sektörleridir.
İran’da çalışmak isteyen yada iş kurmak ve ticaret yapmak isteyenler için Iran’da Yapılabilecek En Karlı Işler – Iran’da Ticaret Yapmak başlıklı yazımızı da incelemelerini öneririz.
Ayrıca İran’daki çalışma şartları ile ilgili aşağıdaki başlıklara da göz atmanızı öneririz;
Iran’da Çalışma Şartları Nasıldır?
Iran’da Yaşam ve Sosyal Hayat Nasıldır?
Iran Pahalı Bir Ülkemi? Iran’da ne Ucuz? Ne Kadar Para ile Geçinilir?
Iran’da Faaliyet Gösteren Türk Firmaları
Iran Vizesi Nasıl Alınır? Iran Çalışma Izni ve oturma Izni
Iran dışındaki diğer ülkelerle ilgili, aşağıdaki konular da ilginizi çekebilir;