Iran’da Yaşam ve Sosyal Hayat Nasıldır?

Iran’da Yaşam ve Sosyal Hayat Nasıldır?

İran, sosyo kültürel açısından her ne kadar Türkiye ile benzerliklere sahip olsa da ülkedeki siyasal islam rejimi sosyal hayat ve yaşam tarzında insanlar üzerinde çeşitli baskı ve zorlamalara neden olmaktadır. Bu kısıtlamalar en çok giyim, eğlence sektörü ve internet-tv gibi dış dünyaya açılan iletişim kanallarında kendini belli ediyor.

İran kadınları nasıl giyinir? Kadınların iran’da yaşam ve giyim şekilleri

İran’daki kısıtlamaların en bariz örneği kadınların giyim tarzı ile kendini belli ediyor.

Ülkede yaşayan gerek İran kadınları gerekse turist olarak gelen kadınlar belirli bir miktar kapanmak zorundalar. Buradaki kapalı olma durumu Arabistan gibi şeriat ile yönetilen ülkelerdeki kadar sıkı değildir. Kadınların başını örtmeleri ve basenlerini kapatacak uzunlukta tunik tarzı kıyafetler giyinmeleri yeterlidir. Genç bayanlar genellikle başlarını yarım kapatmaktadırlar. Yani ön kısımda başlarının üst kısımlarına kadar saçları gözükür. Giyim tarzına örnek olması açısından aşağıdaki resme bakabilirsiniz.

İran’da eğitim sistemi nasıldır?

Yurt dışından gelen yabancılar için çocuklarını gönderebileceği özel okullar mevcuttur. Bu okulların fiyatları yüksek olmakla birlikte verilen eğitim Türkiye’deki özel okullarla benzerlik gösterir. Yerel halk Farsça konuşur. Ancak Azeri oranı yüksek olduğu için Azerice de yaygın olarak konuşulmaktadır. Eğitim dili İngilizce olan ve farsça olan özel okullar vardır. Lise ve üniversite eğitimini İran’da alan çocuklar Türkiye’deki benzer okullardan denklik belgesi alabilmektedirler.

İran, eğitim sektörüne çok ciddi yatırım yapmaktadır. Dünyada, savunma sanayinden daha fazla kaynağın eğitime ayrıldığı ender ülkelerdendir. Üniversite çağına gelmiş çocuklar üniversiteyi kazanamazsa meslek okullarına giderek ara eleman olarak yetiştirilirler.

Ayrıca çalışmak için İran’a giden kişiler, çocuklarına eğitim aldırmak için Türk büyükelçiliğine başvurabilir ve bu konuda destek alabilirler.

İran’da yaşayan yüksek gelirli kişiler genellikle çocuklarının çok daha iyi eğitim alabilmesi için Türkiye yada Avrupa’ya okumak için gönderirler. Ülkedeki üniversite mezunu oranı oldukça yüksektir. Hatta yüksek lisans ve doktora yapmış kişi sayısı da ciddi anlamda fazladır.

İran’da internet ve ulusal TV kanalları yasak mı?

İran’da internet yasak değildir. Ancak devletin bu konuda çok ciddi baskısı söz konusudur. En büyük sıkıntı ise internetin yavaş olmasıdır. Eğer normal bir e-posta göndermek yada whatsup tarzı sosyal medya araçları ile yazışmak isterseniz sorun yok. Ancak resim yada video gönderip almak, yada internetten tv-film-video dinlemek çok zordur. İnternet yavaş olduğu için çok fazla beklemek gerekir. Facebook, Tweeter ve Youtube yasak ancak Instagram kullanılabilmektedir. VPN kullanarak yasaklı sitelere girebilirsiniz ancak internetin yavaşlığından dolayı yine dosya indirme yada video izleme gibi seçenekler hala kısıtlıdır.

TV kanalları olarak da yine uluslararası kanalların izlenmesi yasaktır. Uydu anteni kullanımına izin verilmiyor. Sadece yerel tv kanallarının izlenmesine izin veriliyor.

İran’da yeme içme konusunda sıkıntı yaşar mıyım?

Yemek kültürü Türkiye ile İran arasında benzerlik gösterse de damak tadı farklıdır. Zira kullanılan yağların kalitesi ve pişirme tarzı farklılıklara neden oluyor. Türkiye’dekine benzer ekmek yoktur. Lavaş yada pide tarzında ekmekler yaygın olarak tüketilir. Ancak Sahar ve Bread Cafe isimli fırınlarda simit, pide, somun ekmeği bulabilirsiniz. Yine bu fırınlarda çeşitli tatlılar ve Türk baklavası bulunabiliyor.

Evlerde kullanılan çeşme suyu içilmiyor. Sular aşırı kireçlidir. Bizdeki gibi damacana su kullanımı da pek yaygın değildir. Bu yüzden ya su arıtma cihazları kullanılmalı, yada pet şişelerinde satılan sulardan alınmalı. Yemek yapmak, çay yapmak yada diş fırçalamak için çeşme suyu kullanılması pek tavsiye edilmiyor.

İran’da trafik kuralları nasıldır? Türk ehliyeti ile araç kullanılabilir mi?

Eski Türk ehliyetleri ile araç kullanılamıyor ancak yeni çıkan çipli ehliyetler uluslarası geçerliliği bulunduğundan kullanılabilir. Trafik bizdeki gibi sağdan ilerliyor. Ancak kural ihlali çok yapıldığı için bazen trafik çekilmez duruma gelebiliyor.

Motosiklet kullanımı oldukça yaygındır. Özellikle Tahran’ın güney kesiminde çok fazla motor kullanılıyor. Ancak trafikte motora yada yayaya çarpmak büyük suç. %100 araç sürücüsü hatalı bulunuyor. Bu yüzden çok dikkatli olunması gerekiyor. Trafikte kavga etmek kesinlikle tavsiye edilmiyor. Eğer karşı tarafa zarar verirseniz ciddi tazminat ödeyebilirsiniz.

Benzin fiyatları ucuz olduğu için trafikte çok fazla araç vardır. Bu yüzden özellikle şehir merkezlerinde caddelerde sokaklarda hava kirliliği yüksektir.

İran’da sünni Müslümanların ibadet imkanları nedir?

İran şii Müslümanların yoğun olduğu bir ülkedir. Sünni Müslüman pek yoktur. Bu yüzden de sünni Müslümanlara yönelik cami pek yoktur. Afganistan büyükelçiliğinin camilerinde Cuma namazı kılınabilmektedir.

İran’da ailelerin çocuk sahibi olmalarında bir kısıt var mı?

İran’da çocuk yapma ile ilgili bir kısıt yok. Ancak İran’da aileler genellikle 1 yada 2 çocuk yapmayı tercih ederler. Iran’da yaşam yerel halk için oldukça pahalı. Hayat pahalılığı ciddi bir problem teşkil ettiğinden özellikle yeni nesil evli çiftler az sayıda çocuk yapmayı tercih ederler.

Tahran’ın kuzey kesimi oldukça varlıklı ailelere hitap ederken güney kesiminde büyük oranda yoksulluk söz konusudur. Kuzey kesiminde oldukça lüks evler ve arabalar görebilirsiniz. Refah seviyesi ve gelir dağılımındaki fark zengin ve fakir halk arasında ciddi boyutlardadır. Bu da doğal olarak halkı tasarruf yapmaya, az çocuk yaparak birikim yapmaya teşvik ediyor. 

İran Ekonomisi ile ilgili daha fazla bilgi almak için “Iran Ekonomisi – Iran’ın Ekonomik Durumu” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

İran’da kredi kartı kullanılabiliyor mu?

Ülkede ambargo nedeni ile bankacılık sistemi neredeyse tamamen çökmüş durumdadır. Bu yüzden genellikle nakit para kullanılmaktadır. Türkiye’den gidenler yanlarında Türk parası götürüp orada bozdurabilirler ancak bunu yapabilecekleri imkanlar kısıtlı olduğu için dolar yada Euro ile gitmek çok daha mantıklı. 

Sokakta döviz bozdurmak isteyen bir çok insan ile karşılaşabilirsiniz. Bunlar devlet tarafından izin verilen yasal bir bozdurma şeklidir. Daha yüksek kurdan döviz bozdurabilir ve daha çok yerel para alabilirsiniz. Ancak yine de sahte para riskine karşılık otellerde yada resmi döviz bürolarında bozdurmak daha güvenli.

İran’da kadın-erkek ilişkilerinde kısıtlamalar var mı?

Ülkedeki islami kurallar kadın-erkek ilişkilerine de yansımış durumda. Evli olsun yada olmasın, sokakta el ele dolaşmak, sarılmak gibi davranışlar hoş karşılanmıyor. Evli olmayan çiftlerin birlikte seyahat etmesi, otelde konaklamasına izin verilmiyor. Turistik amaçlı gelenler ise birlikte kalacaklar ise evlilik cüzdanı soruluyor.

Birlikte kalmak isteyen çiftler otel yerine ev kiralayıp kalabilirler. Zira İran’da bunca kısıtlamaya rağmen bir çok konuda kurallar delinebiliyor. Kural dışı tüm hayat gizli yaşanıyor.

Örneğin; alkol kullanmak ülke genelinde oteller dışında yasak ancak bazı ev partilerinde çok rahatlıkla alkol kullanılabiliyor ve kadın-erkek birlikte vakit geçirebiliyor.

Kadınlar tek başına sokakta rahatlıkla gezebiliyor. Iran’da yaşam oldukça güvenli. Ancak akşamları kalabalık olmayan yerlerde bu durum biraz sıkıntı yaratabiliyor. Çünkü erkeklerin kadınlara karşı yaklaşımları bazen rahatsız edici boyutlarda olabiliyor. Bu yüzden kadınların özellikle gece yalnız sokakta gezmemesi önerilmektedir.

İran’da ticaret yaparak yada çalışarak para kazanmak isteyenler, “Iran’da yapılabilecek en karlı işler” başlıklı yazımızı da inceleyebilirler.

İran’da çalışma şartları ve yaşam için ise aşağıdaki yazılarımıza göz atabilirsiniz.

Iran’da Çalışma Şartları Nasıldır?

Iran’da Yaşam ve Sosyal Hayat Nasıldır?

Iran Pahalı Bir Ülkemi? Iran’da ne Ucuz? Ne Kadar Para ile Geçinilir?

Iran vizesi için aşağıdaki başlıkta daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Iran Vizesi Nasıl Alınır? Iran Çalışma Izni ve oturma Izni

Yurt dışında çalışmak isteyenler için rehber niteliğinde hazırladığımız aşağıdaki yazı da ilginizi çekecektir.

Yurt dışında çalışacaklar için çok önemli tavsiyeler

Sorularınız ve daha fazla bilgi almak istediğiniz konular için bize aşağıdaki yorum bölümünden her zaman ulaşabilirsiniz.